Een grote oorzaak van mestcelactivatie en verhoogd histamine is een verstoorde spijsvertering. Als je problemen met je spijsvertering hebt en je voelt je moe denk je niet meteen aan je alvleesklier. De alvleesklier is het meest bekend om zijn functie bij het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel door insuline vrij te geven zodra er iets zoets gegeten wordt.
Maar de alvleesklier doet meer. Een gezonde alvleesklier geeft spijsverteringsenzymen af. Het kan gebeuren dat dit niet gebeurt. Met allerlei klachten als gevolg, van een rommelende maag, tot chronische vermoeidheid en PDS achtige klachten.
De alvleesklier is een spijsverteringorgaan wat links onder de maag ligt. Het produceert spijsverteringsenzymen en hormonen. Dit artikel gaat over de spijsverteringsenzymen. De alvleesklier is een uniek orgaan, het produceert enzymen die vetten, eiwitten en koolhydraten afbreken. Die enzymen worden gemaakt in ‘acini’ dit zijn kleine exocriene gedeelten die bedekt zijn met cellen die enzymen via kanaaltjes transporteren naar de dunne darm.
De spijsvertering voorafgaand aan de darmen
Je kauwt voedsel en slikt het door. Via de slokdarm komt het dan binnen een paar seconden in de maag. Hier worden de proteïnen afgebroken door maagzuur en door het enzym pepsine. De proteïnen worden afgebroken tot peptiden, dit zijn korte ketens van aminozuren. In de maag worden vetten en koolhydraten nog niet afgebroken.
Na 4-5 uur verlaat de voeding de maag en komt het in het eerste gedeelte van de dunne darm, de twaalfvingerige darm. Hier speelt de alvleesklier een belangrijke rol. Het laat verschillende vloeistoffen in de twaalfvingerige darm vrij. Als eerste moet het maagzuur worden geneutraliseerd. Daar zorgt bicarbonaat voor wat ook door de alvleesklier wordt vrijgelaten, dit verlaagt heel snel het zuur. Het bicarbonaat en de verlaging van het zuur zorgen ervoor dat de enzymen uit de alvleesklier kunnen functioneren.
EPI
Als de alvleesklier niet voldoende enzymen produceert heet dit Exocriene Pancreas Insufficiëntie (EPI).
De alvleesklier produceert veel enzymen.
Dit zijn trypsine, chymotrypsine en aminopeptidasen om proteïnen te verteren.
Amylase om koolhydraten te verteren.
Lipase voor de vetvertering.
Elastase om bindweefsel en pezen, het wat meer stevige materiaal in vlees, af te breken.
De alvleesklier produceert de volgende enzymen:
- Lipase
- Amylase
- Elastase
- Trypsine en chymotrypsine
- Aminopeptidasen
De enzymen zijn actief in de 12-vingerige darm, samen het bicarbonaat wat ook door de alvleesklier wordt uitgescheiden. Het bicarbonaat zorgt ervoor dat het zure maagzuur geneutraliseerd wordt zodat de enzymen hun werk kunnen doen.
Als er een tekort is aan deze enzymen zul je moeite hebben om vetten, eiwitten en koolhydraten te verteren.
Het gevolg van een gebrekkige eiwitvertering is dat er een tekort aan aminozuren kan ontstaan. Totaal zijn er 20 aminozuren nodig om je lichaam goed te laten functioneren. Hiervan zijn er 8 essentieel, dat betekent dat we zo nodig hebben maar ze niet zelf aan kunnen maken en we ze dus met onze voeding binnen moeten zien te krijgen.
De 8 essentiële aminozuren:
- Isoleucine
- Leucine
- Lysine
- Methionine
- Phenylalanine
- Threonine
- Tryptofaan
- Valine
Het blijkt dat mensen die niet voldoende spijsverteringsenzymen aan kunnen maken een tekort hebben aan al deze 8 aminozuren. Dit is wat de homeopathische arts Dr.Hans Reijnders ontdekte bij het behandelen van mensen met EPI. Al deze cliënten bleken een tekort aan de 8 aminozuren te hebben.
Als je niet genoeg spijsverteringsenzymen hebt, kunnen eiwitten niet goed worden afgebroken en in de acht essentiële aminozuren gesplitst worden. Deze acht aminozuren heb je nodig om zelf eiwitten te maken die je nodig hebt het produceren van hormonen, neurotransmitters en allerlei enzymsystemen.
Herkennen
Typische klachten van een tekort aan pancreasenzymen zijn:
- Chronische diarree
- Gewichtsverlies, moeite om aan te komen en om voedingsstoffen op te nemen, waardoor vetten niet opgenomen worden en deze te hoog zijn in de ontlasting. Je ziet dan drijvende ontlasting, dit noemt men steatorrhea.
- Als je al een paar minuten of tot een half uur na het eten een vol gevoel in de bovenbuik krijgt waarbij je soms echt pijn kan hebben in het gebied net boven je maag of net onder de linker ribbenboog. (dit kan ook wijzen op een tekort aan maagzuur)
- Na het eten zijn de spijsverteringsenzymen meestal hoorbaar en voelbaar door overmatig borrelen en rommelen in de buik waarbij de buik vaak opgezet is.
- Betreft de ontlasting, deze is vaak afwisselend dun en dan weer geobstipeerd en er kunnen onverteerde resten in zitten.
- Vermoeidheid, soms zo erg dat je het Chronisch Vermoeidheid Syndroom lijkt te hebben.
- Spierpijn die er op lijkt continue een grote inspanning te hebben geleverd, alsof je de marathon hebt gelopen, dit is vaak een tekort aan essentiële aminozuren.
- Men verward EPI nog wel eens met PDS (IBS), het prikkelbare darm syndroom of een spastische darm.
Een tekort aan spijsverteringsenzymen kun je meten met een ontlastingstest. Hierbij wordt Pancreas Elastase gemeten. Dit enzym wordt in de alvleesklier geproduceerd en bereikt ongeschonden via de 12 vingerige darm, de dikke darm en de ontlasting. Het voordeel van het bepalen van dit enzym is dat je maar één ontlastingmonster nodig hebt. Er zijn ook onderzoeken waar de hoeveelheid chymotrypsine wordt bepaald, maar dit is omslachtiger dan Pancreas Elastase.
Gevolgen van EPI
Als de alvleesklier langere tijd geen enzymen kan afgeven lang, kan dit de zenuwen, huid, bloed, botten en hormonale problemen geven. Dit komt doordat als je vetten niet kan verteren en je een tekort aan de vetoplosbare vitaminen A,D,E,K krijgt. Dit zijn essentiële vetten, je kunt niet zonder. Zo wordt zink aan gebonden aan vetten in de voeding. Kun je vetten niet afbreken dan ontstaat er een zinktekort en zink heb je juist nodig voor de stofwisseling van koolhydraten. Zo kun je geen energie halen uit koolhydraten door een tekort aan enzymen.
Bij diabetici is dit erg belangrijk omdat zij vaker aan EPI lijden dan werd aangenomen. Daarom is het belangrijk om bij mensen met diabetes Pancreas Elastase te laten bepalen en vooral bij diabetici die niet goed ingesteld zijn, of waar de bloedsuikerwaarden plotseling slechter worden of bij gewichtsverlies.
Waardoor werkt de alvleesklier niet goed?
Er zijn verschillende oorzaken:
- Coeliakie (gluten allergie)
- Terugkerende ontstekingen in de alvleesklier, door bijvoorbeeld te veel en te lang alcoholgebruik
- Diabetes type 1 en 2
- korte darm syndroom
- Een tumor in de alvleesklier
- Als gevolg van de ziekte Cystic Fibrosis
- Een auto-immuunziekte
In mijn praktijk komen voornamelijk mensen met voedselintoleranties en allergieën. Je ziet een verminderde maagzuurproductie, overgroei van bacteriën, bijnieruitputting, dichtgeslibde galkanalen. De hormonen oestrogeen, cortisol en/of testosteron die uit balans zijn, als deze factoren kunnen ook EPI veroorzaken.
Steeds meer mensen krijgen één of meerdere voedselintoleranties of allergieën als gevolg van stress, verkeerde voeding en milieuvervuiling. Je lichaam reageert heel gevoelig op binnengekomen voeding en produceert veel antistoffen. Het kan gebeuren dat je lichaam niet alleen het binnengekomen voedsel aanvalt, maar ook het lichaam zelf.
In dit geval produceer je dan antistoffen tegen je alvleesklier waardoor de functies van de alvleesklier langzaam achteruit gaan.
Je ontwikkelt zo een auto-immuunziekte.
Bij een auto-immuunziekte blijkt dat bij 90% van patiënten een of meerdere allergieën heeft die zijn ontstaan door vaccinaties. Je ziet dan dat patiënten bevattelijker zijn voor infectieziekten.
Het oer- of paleo- of koolhydraatarm dieet schrijf ik vaak voor om het lichaam te herstellen van de grote hoeveelheden suikers die het te verduren heeft gehad. De fout die vaak gemaakt wordt is dat men heel veel eiwitten en vet gaat eten en te weinig groenten. Als je heel weinig koolhydraten binnen krijgt, daalt je insulinegehalte, hierdoor val je af. Maar als je veel eiwitten en vet eet, moet de alvleesklier heel veel extra spijsverteringsenzymen aanmaken.
Het is dus heel belangrijk om op je groenten inname te letten. Bij een koolhydraatarm dieet adviseer ik om minimaal 500 gram groenten te eten en liefst meer, 800 gram is beter.
B12 tekort: ⅔ van de mensen met EPI hebben een B12 tekort omdat proteïnen niet goed kunnen worden afgebroken.
Je kunt gelukkig de missende enzymen aanvullen met een supplement
Er zijn verschillende vorm van enzymen:
1) “Plantaardige” enzymen – Deze komen niet van de planten zelf, maar van de schimmel Aspergillus. De enzymen zelf bevatten geen sporen van deze schimmel en zijn dus veilig voor mensen met schimmel, mycotoxinen of gist problemen. Ze functioneren in een heel wijde pH schaal van 2 tot 12 (van erg zuur tot erg basisch) Daarom kunnen ze al in de maag werken en zijn ze erg effectief voor mensen met te weinig maagzuur. Ze werken het beste als je ze voor de maaltijd neemt.
2) Dierlijke enzymen – Dit zijn enzymen uit de alvleesklier van een varken. Ze werken niet totdat de maag zich ledigt in de twaalfvingerige darm. Ze kunnen alleen functioneren bij een neutrale pH van 7. Ze worden meestal pancreatine of pancreaslipase genoemd Ze werken het beste als ze aan het eind van de maaltijd worden genomen.
3) Op recept uitgeschreven enzymen, via de huisarts – Dit zijn ook enzymen van varkens alvleesklier, maar ze zitten in een speciale capsule waardoor deze niet in de maag oplost. De enzymen kunnen dan in twaalfvingerige darm optimaal werken. Helaas bevat de coating van de capsule ftalaten en polyethyleen glycol, dit kan problemen opleveren. Andere coatings die worden gebruikt zijn talkpoeder, carnauba was, carrageen, methacrylzuur ethylacrylaat copolymeer of polyvinylpyrrolidone (een wateroplosbaar plastic)
4) Een vierde groep spijsverteringsenzymen zijn de zogenaamde “brush border” enzymen. Het zijn geen alvleesklier enzymen maar kunnen soms worden toegevoegd aan plantaardige enzymen om de effectiviteit te vergroten. Ze worden normaal gesproken door het lichaam geproduceerd in het darmslijmvlies, door de cellen die op de topjes van de villi liggen, dit zijn hele kleine haartjes die de voedingsstoffen opnemen. Deze enzymen doen de laatste afbraak van koolhydraten nadat de alvleesklier enzymen hun werk hebben gedaan. Brush border enzymen zijn sucrase, maltase, lactase en glucoamylase. Als je een lekke darm hebt zijn de villi afgestompt en mis je deze enzymen. Dan kun je sucrose, maltose, lactose en zetmeel niet afbreken. Hierdoor ontstaat er gisting en winderigheid. Suikers gaan fermenteren en histamine verhoogt.
Welke enzymen kun je gebruiken?
Dat is lastig te zeggen. Als je EPI hebt, probeer dan alles soorten enzymen uit en in verschillende doseringen totdat je dé juiste enzymen en de juiste dosering voor jou hebt gevonden.
Je merkt dat doordat je diarree stopt, de ontlasting niet meer vet is en voedingsstoffen beter worden opgenomen. De darmwand kan dan herstellen en voedingsstoffen tekorten aangevuld.
Geef niet op als het eerste enzym wat je hebt geprobeerd je niet heeft geholpen. Het is essentieel om verschillende soorten te proberen tot je de juiste hebt gevonden.
Ik gebruik graag:
- DPPIV (Exendo) omdat DPPIV ook histamine afbreekt. Daarnaast bevat het de histamine verlagende probiotica L.Rhamnosus. Hier kun je meer lezen over DPPIV.
- DPPIV (Genomicals) bevat een mix met kruiden en Bifidobacterium infantis.
- Metadigest total (bevat wel sojalecithine)
- Enzymedica Gold. Deze bevat naar mijn idee de beste mix en bovendien ook xylanase, dit enzym helpt salicylaten en glyfosaat af te breken.
- No–fenol (Houston enzymes) is een heel hoog gedoseerde xylanase en cerecalase. Dit product helpt de polyfenolen in groenten en fruit te verteren en is heel goed bij salicylaatproblemen. Salicylaat breekt dan het enzym af wat polyfenolen verwerkt. (*)
Aminozuren supplement:
Daarnaast is het belangrijk om de aminozuren aan te vullen met een aminozuursupplement zoals bijvoorbeeld Amino Acid- complex van Orthica.
Met alleen enzympreparaten herstel je niet de oorzaak
Om de alvleesklier goed te kunnen laten functioneren zodat het weer voldoende enzymen aanmaakt, dienen onderliggende verstoringen aangepakt te worden.
Voedselintoleranties moeten worden onderzocht, vooral gluten. De spijsvertering moet worden hersteld (maagzuur, darmflora, darmwand), de lever ondersteund.
En natuurlijk moet er gekeken worden naar de oorzaken van deze problemen. Stress en trauma speelt hierin een belangrijke rol.
De homeopaat Dr. Hans Reijnders behandelt mensen met lanthaniden, dit zijn scheikundige elementen. Bij auto-immuunziekten worden hier goede resultaten mee behaald. Het is ook interessant om het vanuit deze hoek te bekijken.
Als laatste wil ik nog vermelden dat als je eiwitten niet goed kunt verteren en enzymen niet helpen, dit kan ontstaan door een vegetarisch of veganistisch dieet waardoor je te weinig taurine binnenkrijgt, hierdoor kun je koper niet ontgiften en kun je eiwitten maar moeilijk verteren.
Men noemt mensen die vegetarisch eten omdat ze een weerstand voelen om vlees te eten ook wel “verplichte vegetariers”. Hun lichaam kan de eiwitten niet goed afbreken. Het is dan zaak om taurine aan te vullen en koper te ontgiften.
Lees hier meer over in het e-book Koper ontgiften.
http://www.menssana.nu/pages/nl/publicaties/ziektebeelden/exocriene-pancreas-insufficientie-epi.php
.https://www.homeopathie-utrecht.nl/homeopathy/auto-immuunziekten-en-lanthaniden
https://thamarconsult.nl/test/orgaan/alvleesklier-functie/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33515954/
https://www.houston-enzymes.com/enzymes/no-fenol/#HN003-S90
https://hmmpdx.com/hive-mind-blog/exocrine-pancreatic-insufficiency-when-digestion-fails
