De laatste jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor de methylatie als oorzaak van gezondheidsproblemen. Ook bij histamine intolerantie is het belangrijk om hier aandacht aan te geven. Histamine wordt namelijk met behulp van de methylatie gemetaboliseerd waardoor een teveel afgebroken kan worden. De meeste mensen met histamine intolerantie hebben een trage methylatie, dit kan verschillende oorzaken hebben. Maar voordat je verder leest op zoek naar oplossingen, wil ik dat je weet wat de methylatie is, anders weet je ook niet waarvoor je iets doet.

Wat is methylatie?

Simpel gezegd is methyleren het koppelen van moleculen. Er wordt 1 molecuul gekoppeld aan een groepje andere moleculen zodat er een proces kan plaatsvinden. Dit gebeurt in het hele lichaam, in alle cellen en wel miljoenen keren per dag. Als dit proces van koppelen te langzaam gebeurt, vertragen alle processen in je lichaam: de aanmaak van energie in je mitochondriën, de ontgifting in de lever en nieren, het afbreken van hormonen, het vervoeren van nutriënten en dus ook het afbreken van overbodige histamine.

Hulptroepen: methyldonoren

Om je histamine heel hoog is, zou de methylatie ook verhoogd moeten worden om alle histamine weer op normaal niveau te krijgen, hiervoor heb je hulptroepen nodig die de methylatie versterken. Bij mensen met histamine intolerantie is er vaak een tekort aan deze hulptroepen: de methyldonoren.

Om de methylatie te verbeteren moet je dus de methyldonoren verhogen.

Vitamine B12, folaat, methionine, betaine (trimethylglycine; TMG) en choline, zijn allemaal methyldonoren.  

Nu is het niet zo dat je zomaar kunt gaan supplementeren met deze methyldonoren, want alhoewel ze de methylatie ondersteunen en verhogen, zijn er ook risico’s aan verbonden als je ze neemt terwijl je lichaam ze niet kan verwerken.  Veel producten die je lichaam binnenkomen, zijn in principe lichaamsvreemd en moeten in je lichaam omgezet worden om bruikbaar/actief te worden. Hiervoor heb je voldoende enzymen, vitaminen en mineralen nodig. Heb je een chronisch tekort door verschillende factoren: stress, tekort aan voedingsstoffen door verminderde opname in de darmen, of een gen-mutatie. Wees dan voorzichtig met supplementeren.

Vitamine B12 en folaat zijn twee van de methyldonoren waar mensen met histamine intolerantie last van kunnen hebben.  Ik geef hieronder uitleg over het verschil tussen foliumzuur en folaat en over de werking van vitamine B12 bij histamine intolerantie.

Verschil tussen foliumzuur en folaat

Allereerst is het belangrijk om te weten dat foliumzuur en folaat niet helemaal hetzelfde zijn.  Het zijn twee verschillende typen vitamine B, foliumzuur is ook bekend als B11 en folaat als B9. alhoewel ook beide wel B9 worden genoemd.

Folaat verwijst naar 4 stoffen die je in groene bladgroenten en peulvruchten vindt:

• Dihydrofolaat
• Methylfolaat
• Mono Glutamyl folaat
• Poly Glutamyl folaat

Het woord folaat komt van het Latijnse woord “folium”, ofwel blad.

Foliumzuur is een van de folaten en vind je ook in natuurlijke vorm  in voeding, zij het in kleine hoeveelheden. Naast de natuurlijke vorm wordt foliumzuur ook gemaakt in laboratoria en wordt het veel gebruikt als supplement. Deze synthetische vorm van foliumzuur geeft problemen bij mensen met histamine intolerantie doordat het anders wordt gemetaboliseerd.  Om foliumzuur te kunnen gebruiken moet het omgezet worden in de actieve vorm: L-methylfolaat of 5-MTHF. Deze actieve vorm kan in de cellen komen en de bloed hersenbarrière passeren. Zonder deze omzetting kan je lichaam niets met foliumzuur.

Voor de omzetting van foliumzuur naar L-methylfolaat heb je MTHFR enzym nodig, dit enzym wordt geproduceerd door het MTHFR gen. Als je een mutatie hebt in dit gen, kun je foliumzuur moeilijk of niet omzetten en krijg je een stapeling van foliumzuur. Als je dagelijks meer dan 200 mcg foliumzuur als supplement neemt en je  hebt histamine intolerantie klachten, stop dan direct met de foliumzuur omdat foliumzuur histamine verhoogt.

Eet je echter folaat, dan hoeft dit niet omgezet te worden omdat folaat al een actieve vorm van L-methylfolaat is.

De volgende groenten bevat het meeste folaat:

• Romeinse sla
• Gekiemde peulvruchten (kikkererwten, mungbonen, etc.) en granen (boekweit)
• Broccoli en bloemkool
• Asperge
• Boerenkool en spinazie
• Kool
• Gefermenteerde voeding (o.a.miso, kefir)
• Bessen, aardbeien, frambozen
• Citrusvruchten (citroen, sinaasappels, grapefruit)

Als je geen MTHFR genmutatie hebt kun je voldoende folaat binnen krijgen en heb je geen supplement nodig. Heb je wel een genmutatie dan zou je veel van deze voeding moeten eten om genoeg folaat binnen te krijgen. 100 gram mungbonen kiemen bevatten 0,7 mg folaat en je hebt per dag. Een regulier L-methylfolaat supplement bevat 400 mcg (0,4 mg) of 800 mcg(0,8 mg) folaat.

Als je wel  een MTHFR gen mutatie hebt, heeft het geen zin om foliumzuur te supplementeren. Het wordt dan niet gemethyleerd en niet actief. Dit is belangrijk om te weten als je zwanger bent of zwanger wilt worden of als je een hoog homocysteïnegehalte hebt. Daarbij bezet foliumzuur ook nog eens de folaat receptoren waardoor er geen L-Methylfolaat opgenomen kan worden.  Het foliumzuur wat niet omgezet wordt zou in principe afgevoerd worden door de nieren en urine, maar als de ontgifting niet goed verloopt, blijft er teveel foliumzuur in het lichaam.

Foliumzuur en het DHFR gen

Een ander belangrijk enzym voor het omzetten van inactief foliumzuur naar actief methylfolaat is DHFR (dihydrofolaat reductase).  En nu komt er wat terminologie die je eventueel over kunt slaan als je niet per se wilt weten hoe de omzetting verloopt.

–DHFR katalyseert de reductie van dihydrofolaat(H2P Glu) naar tetrahydrofolaat (THF) (H4P Glu). Daarnaast zet het foliumzuur om naar dihydrofolaat. Daarna moduleert dihydrofolaat de activiteit van MTHFR (methylenetetrahydrofolaat reductase), die zoals hierboven beschreven het belangrijkste enzym is in het metabolisme van folaat. Daarom is DHFR zo belangrijk voor zowel de continue circulatie van gereduceerde folaat als voor de synthetische foliumzuur stofwisseling.–

Foliumzuur kan dus niet omgezet worden als het DHFR gen te langzaam werkt door een genetische mutatie, of doordat de werking van DHFR geblokkeerd wordt door sommige antibiotica (trimethoprim) of methotrexaat (ontstekingsremmer), waardoor er minder DHFR enzymen zijn die foliumzuur om kunnen zetten.  Dit werking van dit gen varieert enorm per persoon met een werking van 5% tot 500%.

Folaat heeft invloed op het verlagen van histamine en wel op twee manieren:

De eerste is door met tetrahydrofolaat histidine (waarvan histamine wordt gemaakt) af te breken. Je kunt dit testen met een urinezuur test, als de Figlu( formimino glutamaat) te hoog is,  is er te weinig tetrahydrofolaat als gevolg van een genmutatie in het DHFR enzym. (test ELN €40,-)

De andere manier is dat folaat het histaminegehalte in de cellen verlaagd door een reactie met methyltransferase. Hiervoor heb je een goede methylatie nodig en die methylatie is dan weer afhankelijk van voldoende methylfolaat.

Als je een DHFR mutatie hebt, kan het nemen van foliumzuur zorgen voor meer inactief folaat en de opname ervan zal concurreren met de actieve vormen van folaat in voeding of als supplement. L-methylfolaat of 5-MTHF. Het probleem bij histamine intolerantie wordt dus niet veroorzaakt door teveel folaat, maar door niet de juiste vorm.  Foliumzuur moet dus vermeden worden als je histamine intolerantie hebt. Ook als je geen histamine intolerantie hebt, kun je beter actieve folaat nemen dan foliumzuur omdat folaat direct opgenomen wordt en niet hoeft worden omgezet.

In de periode dat je de histamine aan het verlagen bent door je folaat en de methylatie te verhogen, kun je eventueel DAOSIN gebruiken als je ergens gaat eten, om risico’s op reacties te verlagen.

Folaat/L-methylfolaat/5-MTHF

Als je je bloed laat onderzoeken en je hebt een hoog foliumzuurgehalte terwijl je geen supplementen met foliumzuur neemt, dan heb je waarschijnlijk een genmutatie in je MTHFR gen. dit gen helpt bij de regulatie van methylatie.  Je kunt dan foliumzuur niet goed methyleren. Ook suppletie met folaat kan dan een probleem zijn omdat je methylatie geblokkeerd wordt. Als je dan extra folaat neemt kun je klachten krijgen als angst, slapeloosheid, miskraam, geheugenverlies en auto-immuunziekten.  

Voordat je met folaat gaat supplementeren moet je altijd eerst kijken naar vier punten:

1. blokkades van methylatie
2. voedingsstoffen tekorten
3. andere genen die de methylatie kunnen beïnvloeden
4. neurotransmitters

Blokkades van de methylatie

Een MTHFR gen mutatie kan de oorzaak zijn van een verminderde methylatie, maar ook ontstekingen, oxidatieve stress, een lekke darm of andere darmproblemen, gifstoffen, zware metalen, alcohol, stress en bijnieruitputting spelen een grote rol.  Dus ook zonder genmutatie kan de methylatie aangetast worden. Het is belangrijk deze factoren allemaal aan te pakken.

Doe je dat niet dan voeg je folaat toe aan geblokkeerd proces. Zie het als het aanzetten van de kraan terwijl de afvoer verstopt zit. Je moet eerst de verstopping verhelpen, anders zal het water overlopen.

Voedingsstoffen tekorten

Als er voedingsstoffen tekorten zijn zal de folaat die je inneemt in je lichaam blijven, het wacht dan tot er voldoende voedingsstoffen zijn zodat het omgezet kan worden. De folaat stapelt zich op en je krijgt meer klachten. Vitaminen en mineralen zijn cofactoren, zij helpen bij de omzetting en de methylatie cyclus. Magnesium, natrium, kalium, ijzer, vitamine B1, B2,B3, B5, B6 en B12 zijn de belangrijkste.

Andere genen die de methylatie kunnen beïnvloeden

Bij histamine intolerantie zijn dat: DAO, MAO, DPP IV, NAT en HNMT. Als je folaat neemt terwijl je één van deze genmutaties hebt kan de folaat voor huiduitslag zorgen.  Soms moet je eerst een half jaar werken aan het verlagen van de histamine intolerantie voordat je kunt supplementeren met methylfolaat.

Neurotransmitters

De neurotransmitters serotonine en dopamine worden ook door de methylatie beïnvloed. Als deze neurotransmitters verlaagd zijn kan het supplement met folaat zorgen voor angst en vermoeidheidsklachten.

Wel of geen folaat nemen?

Als je een of meerdere van bovenstaande factoren of blokkades hebt kun niet veel folaat nemen, maar je hebt het wel nodig om B12 te methyleren.  

Als je een supplement (zuigtablet is het beste) neemt met B12 en folaat 5-MTHF, kijk dan naar het folaatgehalte, meestal is dit 400mcg. Dit is veel te hoog als je een MTHFR- mutatie hebt. Je kunt dan beter 50mcg nemen, en dus losse supplementen gebruiken. Als je wil weten of je een MTHFR mutatie hebt, kun je een genetische test laten uitvoeren bij 23andme.com. Dit is een Amerikaans laboratorium gespecialiseerd in genetisch onderzoek.

Als je histamine klachten erger worden na het eten van groene bladgroenten, komt dit ook door het folaat omzettingsprobleem. Groene bladgroenten die op zich heel gezond zijn, bevatten ook veel folaat. Als je al een hoog folaat gehalte hebt, kunnen je histamine klachten verergeren door het eten van deze bladgroenten. Dit is ook de reden dat je in de zomer meer histamine klachten kunt hebben dan in de winter. In de zomer worden er meer groene bladgroenten gegeten in de vorm van salades. Dr. Carl Pfeiffer, een arts die veel onderzoek deed naar de invloed van nutriënten op gezondheidsproblemen, noemden dit “Summer Salad Syndrome”.

Vitamine B12 en histamine

In principe verlaagt B12 histamine doordat 5-MTHF in THF(tetrahydrofolaat) omzet en zo histamine methyleert en afbreekt. Maar het probleem bij histamine intolerantie is dat er vaak uitgeputte bijnieren zijn doordat de histamine vaak al een leven lang verhoogd is geweest en er al die tijd meer cortisol aangemaakt moest worden. Als er daar bovenop nog eens een periode met veel stress komt, dan zal de cortisol chronisch erg hoog zijn,  ook wordt er veel adrenaline gebruikt omdat je gewend bent om je energie, die vaak te laag is, uit adrenaline te halen. Mensen met een histaminegehalte in de hersenen zijn vaak altijd alert, werken hard en houden van adrenaline kicks, het houdt hen op de been.

Totdat….de bijnieren op een gegeven uitgeput zijn doordat de constante stress in het lichaam niet meer gereguleerd kan worden als gevolg van de histamine, maar ook door een tekort aan mineralen, als gevolg van verkeerde voeding.  

Cortisol en adrenaline zijn erg belangrijk om histamine in de cellen te verlagen. Als je een tekort aan cortisol en adrenaline hebt zal je histamine dus verhoogd zijn.

Zoals eerder uitgelegd heb je B12 nodig als methyldonor bij de verlaging van histamine. Als je B12 erg laag is, zul je wellicht injecties met vitamine B12 krijgen van je huisarts, dit is hydroxocobalamine. Vervolgens heb je ontzettende histamine klachten terwijl je had geleerd dat B12 histamine zou verlagen vanwege de ondersteuning voor de methylatie.  Maar heel belangrijk om te weten is dat B12 cortisol verlaagt en melatonine verhoogt. Als je bijnieren uitgeput zijn, zal een hoge dosering de bijnieren nog verder uitputten en zal de histamine juist erg verhogen. Belangrijk is dan om te stoppen met de injecties en een lagere dosering te nemen in de vorm van een zuigtablet met vitamine B12. En zorg voor een hogere 5-MTHF/L-methylfolaat inname, dan is de verhouding met B12 beter. Let ook op welke vorm B12 je neemt, het beste is een combinatie van methyl- en adeno cobalamine. Methylcobalamine ondersteunt de methylatie en adenosyl ondersteunt de mitochondriën. (de “energiecentrale” in iedere cel).

De injecties in Nederland bevatten zoals gezegd hydroxocobalamine, als je methylatie te traag is, heeft je lichaam grote moeite om deze vorm van vitamine B12 om te zetten naar de bruikbare methylcobalamine. Dit is de tweede reden waarom je beter direct methylcobalamine kunt nemen. Je omzeilt dan de omzettings-stap. Helaas zijn in Nederland geen injecties met methylcobalamine verkrijgbaar, in Italie schijnen ze deze wel te verkopen.

Folaat Trap door B12 tekort

Als laatste wil ik nog de ‘folate trap’ bespreken, dit is een folaat tekort terwijl er in het bloed een normale of verhoogd foliumzuur gehalte wordt gemeten. Het folaat zit als het ware gevangen( ‘trap’ van het engels woord “trapped”, gevangen) door een B12 tekort.  Belangrijk is dan vooral géén foliumzuur te nemen, maar methylfolaat (5-MTHF), dit verbetert de folaat cyclus doordat MTHF zijn methylgroep kan doneren aan hydroxycobalamine of cyanocobalamine om methylcobalamine te vormen

B12 is een co-factor in de methylatie cyclus van het recyclen van THF en methionine, als er een B12 tekort is, komt de folaat dus vast te zitten. Het B12 tekort kan ontstaan door een tekort aan het DHFR enzym. En zo zijn we weer het klokje rond.

Supplementeren

De zuigtabletten van Vitakruid werken naar mijn idee het best als je B12 wilt verhogen, de zuigtabletten los je op onder je tong zodat de vitaminen via het speeksel opgenomen worden en er niet een deel verloren gaat in de maag. Het nadeel van dit supplement zijn de smaakstoffen en magnesiumstearaat waar mensen met ernstige histamine intolerantie en MCAS vaak niet tegen kunnen.   Neem de Methylcobalamine 5000 mcg en halveer deze of neem een kwart tablet en neem daarbij 50 mcg folaat. 

Een ander goed merk is Thorne, Neurochondria capsules. Het enige nadeel hiervan is dat het capsules zijn en de stoffen niet zo goed worden opgenomen worden als bij een zuigtablet.

Zelf gebruik ik Methylplus van Vitacure. Deze bevat 1000 mcg methylcobalamine, 50 mcg methylfolaat en nog veel andere stoffen die de methylatie verbeteren en ik merk een verbetering in mijn energie en mijn histamine klachten, mijn medicatie voor migraine is met ⅔ verlaagd en ik neem het supplement nu 4 maanden.  De B6 (P5P) is vrij hoog 50 mg, hierdoor zijn veel mensen bang om het te gebruiken, maar deze vorm van B6 wordt door het lichaam zelf afgebroken en afgevoerd, therapeutisch worden zelf veel hogere doseringen gebruikt. In Europa wordt geadviseerd maximaal 25 mg per dag te nemen, in de VS 100 mg. Alleen als je een langere periode 500 mg per dag gebruikt kan er een stapeling ontstaan.  Er zijn wel mensen die neuropathische klachten kregen bij lagere doseringen, als je dit hebt dan moet je direct met vitamine B6 suppletie stoppen. De klachten verdwijnen dan binnen een paar maanden.

Wil je weten of ik je kan helpen? Bel dan op maandagochtend tussen 10 en 11 uur voor een gratis kennismakingsgesprek: 0613426644 of mail naar info@voedingsadviesrotterdam.nl

15 juni start de inschrijving voor het Histamine Darmherstel Plan.
Schrijf je in op de nieuwsbrief om een herinnering te krijgen voor inschrijving.

Vond je dit artikel nuttig? Deel het dan gerust.

Ik besteed veel tijd aan het schrijven van blogartikelen, dit doe ik graag, ik wil dat je goed geinformeerd wordt, ik zou niets liever doen dan voor jou schrijven. Ik verdien hier niets aan, helaas moet ik dan ook steeds meer tijd besteden aan ander (betaald) werk en daardoor kan ik minder schrijven. Wil je mij ondersteunen? Dan kan dat al vanaf eenmalig €1,00 of meer. Gewoon als teken van waardering, of omdat je meer wilt lezen van mijn hand. Jouw donatie besteed ik uiteraard aan tijd om goeie blogs te schrijven. Alvast, heel erg bedankt!

, Lisa